Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest ciężką chorobą zakaźną, którą należy zdecydowanie leczyć w szpitalu i musi być zupełnie zgłaszana do stacji sanitarno-epidemiologicznej. Zapalenie obejmuje opony, w szczególności opona przyjemna i podpajęczynówkowa oraz przestrzeń podpajęczynówkowa, a w danych przypadkach może trafić również do zajęcia mózgu, to stan taki ttraktowany jest jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu.
Podstawowy podział zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych:
bakteryjne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych:
- ropne
- nieropne
- wirusowe zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
- grzybicze zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
Bakteryjne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, w szczególności formy ropne, należą do choroby obarczonych gorszym rokowaniem również liczniejszym niebezpieczeństwem nastąpienia powikłań lub zgonu aniżeli wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenia bakteryjne stanowią blisko połowę wszelkich zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych, oraz wśród nich 90% stanowią zainfekowania ropne. Wedle danych Państwowego Zakładu Czystości w 2008 roku w Polsce zarejestrowano ogółem 1064 wypadków bakteryjnych zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych, stanowi 3 przypadki zachorowań na 100 tys. ludności.
Objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
Do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych dochodzi zwłaszcza ze powodu na bezpośreni kontakt z osobą zakażoną lub osobą będącą nosicielem danych bakterii. W czasie pierwszych patogenów wywołujących zapalenie opon móżgowo-rdzeniowych ważne jest nosicielstwo tychże bakterii w jamie nosowo-gardłowej.
Bakterie dochodzą do systemu w trakcie kichania, pocałunku czy za pośrednictwem obiektów np. szklanka, sztućce czy także jedyne jabłko, kanapka – nawyk posiadany przez dzieci.
Rozwój zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest dobry, niezależnie od rodzaju bakterii powodującej zainfekowanie. Zwłaszcza po 2-5 dniach z zainfekowania wykazują się następujące objawy:
– duża gorączka, nawet do 400C, często z dreszczami
– uciski mięśniowo-stawowe
– duże uciski osoby i karku
– mdłości, mdłości
– sztywność karku
– w zwykłym procesie: zaburzenia świadomości – do utraty świadomości włącznie, drgawki, senność, apatia
Konsekwencję przebytego ropnego bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych mogą stanowić kłopoty neurologiczne, takie jak:
– padaczka,
– ropnie mózgu,
– niedowłady lub porażenia kończyn,
– głuchota lub mały słuch,
– zaburzenia mowy lub zaburzenia osobie.
W ciągu owego typu zapaleń opon widziana jest także duża śmiertelność – ok. 20%, w szczególności w przypadku zakażeń gronkowcem złocistym.
Postawienie diagnozy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
Jednym z wykładników zdiagnozowania zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych jest obraz kliniczny, i bardzo dobrze należy sprawdzić rodzaj bakterii wywołującej zapalenie opon celem zastosowania właściwego działania. Pierwszym wrażeniem w tym fakcie jest badanie płynu mózgowo-rdzeniowego uzyskanego w trakcie punkcji lędźwiowej.