Austriacka szkoła ekonomii to tradycja sięgająca początku XX wieku, gdy wyklarowały się jej najważniejsze założenia. Choć straciła nieco na znaczeniu w połowie XX wieku, obecnie odradza się nie tylko zainteresowanie jej aspektami, ale również jej systematyczną praktyką. Poniżej dokonujemy przeglądu najważniejszych idei oraz informacji na temat austriackiej szkoły ekonomii. Dowiesz się – na jakich zasadach i założeniach opiera się ten nurt w ekonomii, w czym tkwi jego wyjątkowość oraz na jakie cechy i etapy procesu bogacenia się kładzie on nacisk.
Ekonomia skuteczna i alternatywna – w duchu tradycji austriackiej
Podejście różnych szkół ekonomii znacząco się różni w wielu zakresach, także w kwestii samego spojrzenia na to, czym jest ekonomia i jakiego rodzaju jest nauką. Dla austriackiej szkoły ekonomii, jest ona nauką skupioną bezpośrednio na samym człowieku, jego potrzebach i podejmowanych przezeń działaniach. Ekonomia ma pozwolić zrozumieć jak ludzie działają z sobą na zasadach kooperacji jak i konkurencji, a także zajmować się procesami wiążącymi ekonomią z porządkiem społecznym.
W austriackiej szkole ekonomii dominuje pozytywne przekonanie na temat natury człowieka i jego działań. Uznaje się, że naczelną zasadę, którą kieruje się człowiek-aktor na rynku społecznym, jest zasada przedsiębiorczości. Stanowi ona „ukoronowanie” racjonalnych władz człowieka, który posługując się swoim umysłem i zdolnościami poznawczymi, poszukuje możliwości optymalizowania swojego standardu życiowego – na drodze efektywnego wykorzystania zasobów, podejmowania racjonalnych decyzji i inwestycji. Przedsiębiorczość stanowi pod tym względem kwintesencję społecznego charakteru każdej jednostki.
Zainteresowanie austriacką szkołą ekonomii wynika także z dominujących obecnie trendów w świecie ekonomii akademickiej. Odchodzi się bowiem powoli od modeli makroekonomicznych, w których kładziono nacisk przede wszystkim na globalne uwarunkowania działań lokalnych. W opozycji do tego podejścia austriacka szkoła ekonomii kładzie nacisk na wolność działań konkretnego człowieka, na proces rozumienia jego aktywności (zamiast tworzenia abstrakcyjnych, matematycznych reprezentacji) oraz na jego zdolność do samodzielnego ujmowania rzeczywistości, w której działa jako aktor społeczny.
Austriacka szkoła ekonomii – a modelowanie potocznej świadomości ekonomicznej
Świadomość przeciętnego członka naszego społeczeństwa nie obejmuje tak skomplikowanych mechanizmów jak te, które sterują istnieniem całego państwa, narodu, a także gospodarki. Zadaniem austriackiej szkoły ekonomii jest analiza rzeczywistości gospodarczej w perspektywie motywacji i zachowań tworzących ją aktorów. Ponadto, zajmuje się modelowaniem zjawisk i procesów zachodzących na różnych szczeblach społecznej struktury. Obejmuje to zarówno tworzenie modeli wyjaśniających działanie rynków lokalnych, jak i globalnych.
Dużą zaletą austriackiej szkoły ekonomii jest położenie nacisku właśnie na konieczność tworzenia zrozumiałych modeli wyjaśniających, które zajmują miejsce konwencjonalnych dla ekonomii i socjologii tabelek, wykresów i grafów. W szkole austriackiej wychodzi się z założenia, że najważniejsze informacje na temat danego zjawiska można przedstawić poprzez uwypuklenie jednostkowych motywacji jego aktorów społecznych, których zrozumienie jest ważniejsze niż stworzenie abstrakcyjnej, matematycznej abstrakcji.
